Jeśli zdarzyło Ci się, że od pewnego czasu odczuwasz niepokojące Cię objawy wewnętrznego napięcia, niepokoju, ciągłej duszności, które pojawiają się i znikają same lub doświadczasz ich coraz częściej, bez wyraźnej przyczyny, jeśli masz poczucie, że ze względu na odczuwane objawy nikt Cię nie rozumie, a nawet nie chce pomóc przeczytaj ten wpis do końca.

Jeśli też, z powodu swoich objawów odwiedziłeś już wielu specjalistów, wykonałeś wiele badań diagnostycznych, które nie wykazują w sposób jednoznaczny źródeł Twoich dolegliwości, może nawet leczyłeś się farmakologicznie lub w inny sposób, a objawy nadal się pojawiają i bardzo utrudniają Ci codzienne funkcjonowanie, możliwe, że doświadczasz objawów lękowych (kiedyś zwanych nerwicą).

Czym jest lęk?

• lęk jest naturalnym i koniecznym elementem naszego życia. Jest taką sama emocją jak radość czy gniew.
• Lęk pojawia się zazwyczaj jako sygnał alarmowy w związku z jakimś zagrożeniem.
• Lęk modyfikuje nasze zachowanie, reakcje naszego organizmu, emocje i sprawność intelektu.
• Reakcje lękowe mogą mieć różne nasilenie.

Lęk jest zjawiskiem o różnorodnym obrazie, dość trudny do określenia i powiązany w pewien sposób z uczuciem strachu (w przypadku tej emocji najczęściej znamy przyczynę). Często doprowadza do poważnych konsekwencji, z których najczęstszymi są depresje i uzależnienia (leki uspokajające, przeciwbólowe, alkohol i inne). Często wynika z doświadczeń życiowych, posiadanych umiejętności radzenia sobie ze stresem lub innych psychologicznych czynników.

Kiedy stany lękowe stają się zaburzeniem?

• gdy pojawiają się coraz częściej i ich nasilenie jest znaczne,
• gdy powodują dyskomfort i sprawiają cierpienie,
• kiedy ich nasilenie zakłóca prawidłowe funkcjonowanie społeczne, zawodowe lub rodzinne,
• kiedy powodują zmiany zachowania polegające na unikaniu niektórych sytuacji lub miejsc,
• gdy są wyraźnym wewnętrznym ograniczeniem swobody.

Często lęk pojawia się, gdy doświadczamy zbyt silnego lub długo trwającego stresu (przeciążenie psychiczne).

W zależności od rodzaju objawów rozróżnia się wiele zaburzeń lękowych. Mogą pojawić się w nich liczne objawy związane z ciałem np. trudności z oddychaniem, uczucie ciasnoty w klatce piersiowej, napięciowy ból głowy, nudności, biegunki, ból żołądka, serca, kręgosłupa, zawroty głowy, drżenie kończyn czy kołatanie serca. Czasami obserwuje się także natrętne myśli, natręctwa ruchowe, apatię, stany podwyższonego napięcia, irytację, obniżenie nastroju, zaburzenia snu czy zaburzenia seksualne.

Czy można pomóc sobie samemu?

Zanim zdecydujesz się na kolejne działania (wizyty i badania diagnostyczne, leki, w tym dostępne bez recepty), warto ocenić swoje codzienne funkcjonowanie, np. ilość stresu, relacje interpersonalne, trudności życiowe. Często objawy lękowe nasilają się pod wpływem używek, niewystarczającej ilości snu lub małej aktywności fizycznej.

W opanowaniu napadów lęku i związanym z tym uczuciem ucisku w klatce piersiowej i duszności pomocne jest właściwe oddychanie. Nie pomoże wtedy otwarte okno i szybkie, ale płytkie wdychanie powietrza. Należy uspokoić oddech, pogłębić go (tzw oddychanie przeponowe). Oddychając powoli, rytmicznie i głęboko (uruchamiając mięśnie przepony) wyciszasz się, relaksujesz i masz szansę na wyciszenie lęku.

Pomocne mogą być ćwiczenia fizyczne. Każdy rodzaj ćwiczeń sportowych poprawia kondycję i uczy koncentracji, podwyższa poczucie własnej wartości i uczy samoopanowania. Te zaś sprawności pomagają przezwyciężać lęk. Należy pamiętać o wypoczynku nocnym i higienie snu.

Czy warto skorzystać z pomocy specjalisty?

Ze względu na poważne konsekwencje- zdecydowanie tak! Lęk nie jest chorobą psychiczną, ale związany jest z przeżywanymi emocjami. O nasileniu zaburzenia świadczy coraz częstsze doświadczanie objawów lekowych, gorsze funkcjonowanie, cierpienie. W takiej sytuacji warto udać się do psychologa lub psychiatry.

Opracowano na podstawie

PRA/104/09/2013

dr n.med. I. Patejuk-Mazurek